هات تپ لوله و مخازن، با توجه به حساسیت و میزان ریسک‌پذیری
بالای ایمنی و فنی خود، باید تا جای ممکن با امنیت کامل بهمراه باشد. به عبارتی
دیگر بهتر ان است که تمامی ریسک‌های احتمالی حین انجام عملیات، پیش از آغاز کار
پیش‌بینی و در خصوص‌شان تصمیمات مناسب گرفته شود تا بستر پیشگیری از وقوع حادثه یا
ایراد در کار فراهم شود.
مجری عملیات هات تپ وظیفه دارد سندی به عنوان چک لیست عملیات هات تپ آماده کرده و در آن تمامی متغیرهای دخیل در فرایند را لحاظ کرده
باشد تا کار با حداکثر احتیاط ممکن صورت گیرد. در این راستا، در ادامه به برخی از
ایرادات احتمالی و خطرات بالقوه در کار هات تپ اشاره شده و تأکید میشود که موارد
مذکور بلاشک باید در چک لیست انجام عملیات قید شده باشند:
1- آیا مجوزهای لازم از طرف کارفرما صادر شده است؟
اخذ پرمیت انشعاب خط لوله به روش هات تپ از کارفرما از دو حیث واجد اهمیت
است؛ اولاً هماهنگی‌های فنی در خصوص وضعیت خط لوله یا مخزن در زمان انجام عملیات
تحت کنترل کارفرما باشد و ثانیاً در صورتی وجود عملیات‌های ویژه در خطوط لوله یا
هر بخش از مجتمع که در حوالی محل انجام هات تپ بوده و عملبات مذکور روی هات تپ
تأثیر‌گذار است ممانعت شود. برای مثال ممکن است مجتمع صنعتی در زمانی که عملیات هات تپ از طرف مجری پروژه پیشنهاد میشود در یکی از خطوط لوله‌ی مرتبط به محل هات
تپ نیاز به افت فشار داشته باشد. در این صورت کارفرما یا مجوزی انجام هات تپ را
صادر نکرده و آن را به تعویق می‌اندازد،
ویا عملیات افت فشار روی خط مذکور را به تأخیر می‌اندازد.
2- آیا محیط انجام عملیات هات‌تپ آماده است؟
پیش از انجام عملیات هات تپ باید ارزیابی شود که آیا دسترسی
اپراتور به ابزارها و مکان‌های انجام عملیات مناسب است؟ تردد حول دستگاه و لوله
حین انجام پروژه انشعاب داغ هات تپ زیاد است و از آن‌جا تمرکز اپراتورها تماماً
متوجه عملیات می‌باشد، محل تردد باید کاملاً امن و دارای فشای کافی و مناسب باشد.
همچنین محل قرارگیری موتور محرک دستگاه، ابارها و تجهیزات باید مشخص و مجزا از
مسیر تردد اپراتورها باشد تا حین کار مزاحمت ایجادد نشود.
3- آیا راه‌های فرار اضطراری در دسترس اپراتورها فراهم است؟
علاوه بر مسیرهای تردد، باید یک مسیر برای فرار اضطراری در
مواقع خطر پیش‌بینی شده باشد تا در صورت بروز حادثه پرسنل دسترسی به مکان‌های ایمن
را داشته باشند.
4- آیا محیط انجام عملیات هات تپ از تردد افراد و وسایل
نقلیه‌ی غیر مرتبط با عملیات تخلیه شده است؟
با توجه به حساسیت عملیات انشعاب لوله هات تپ، فشار فنی و روانی بالایی
رویی اپراتورها و مجموعاً روی خط لوله‌ای که سوراخکاری روی آن در حال انجام است
وارد میشود. از این‌رو، هر عامل مزاحمت محیطی و ایمنی باید از محدوده‌ی کار حذف
شود. تردد وسایل نقلیه ممکن است باعث آسیب
رساندن به کابل‌ها، شلنگ‌ها و... شود. همچنین محموله‌ها ممکن است حاوی مواد
شیمیایی باشند که برای انجام هات تپ خطرناک هستند. متصاعد شدن آن‌ها باعث اختلال
ایمنی محیط کار میشود، چنان‌که مواد شیمیایی متصاعد شده از محدوده‌ی کار هات تپ نیز می‌توانند مواد موجود در وسایل نقلیه را تحت تأثیر قرار دهند. همچنین تردد
مکرر افراد غیر مرتبط و ناآشنا نیز باعث کاهش تمرکز نیروی کار هات تپ میشود.
بعلاوه عدم آشناییاین گونه افراد با اقتضائات کار هات تپ و ابزارها و تجهیزات ویژه‌ی
آن می‌تواند خطراتی بهمراه داشته باشد. از این رو استفاده از نوارهای هشدار دهنده
در سرتاسر محدوده‌ی کار اکیداً توصیه میشود.
5- محتوای سیال خط لوله یا مخزنی که عملیات هات تپ روی آن
انجام میشود بار دیگر چک شود.
گرچه در گام‌های پیشین تیم مجری عملیات انشعاب داغ هات تپ
حتما مشخصات فنی خط و سیال آن را دریافت کرده و نسبت به آن اشراف کامل دارد، اما
توصیه میشود پیش از انجام هات تپ نیز یک ارزیابی از سیال، فشار و دمای آن و ثبات
جریان آن حین سوراخکاری لوله صورت گیرد.
6- MSDS محیط باید به دقت تدوین و ارزیابی شده باشد.
معمولاً در مجتمع‌های پالایشگاهی و در مجموع هر مرکز صنعتی به
فراخور نوع کار مواد شیمیایی مختلفی در هوا متصاعد می‌باشند. پیش از انجام عملیات
هات تپ باید مواد منتشر در محیط عملیات شناسایی و دستورالعمل MSDS آن‌ها مورد
بررسی قرار گرفته شده باشد.
7- آیا سیال حین انجام هات تپ ثبات در فشار و دما دارد؟
چنان‌که اشاره شد، در طول فرایند هات تپ متغیرهای فنی و
ایمنی باید حداکثر ثبات را داشته باشند. دستورالعمل کار گرم هات تپ، طراحی و ساخت
اتصالات و انجام عملیات هات تپ همگی بر اساس فشار و دمای محاسبه شده در ابتدای
فرایند برنامه‌ریزی و تدوین شده‌اند. هرگونه تغییر ناگهانی در متغیرهای خط لوله
خصوصاً حین انجام کار هات تپ مطمئناً بر فرایند اثرات منفی خواهد داشت. از این‌رو
کارفرما باید نسبت به حساسیت کار و ثبات این گونه متغیرها در حین کار آگاهی کافی
داشته باشد.
در صورت لحاظ کردن عوامل فوق، که حداقل لوازم کار هات تپ محسوب می‌شوند، می‌توان گفت مقدمات عام و کلی آغاز عملیات فراهم است و اپراتورهای
هات تپ می‌توانند عملیات برش گرم روی لوله را آغاز کنند، اما باید توجه داشت که
این عوامل، مختصات کلی و عمومی کار را بیان می‌کنند و بدون شک هر عملیات ویژگی‌های
منحصر بفردی خواهد داشت که متغیرهای بیشتری از خط لوله را درگیر خود خواهد کرد. در
هر صورت دستورالعمل انجام کار گرم هات تپ باید به اقتضای هر نوع پروژه‌ای تمامی
لوازم، محدودیت‌ها و ماونع را سنجیده و در خصوص هر یک پیش‌بینی‌های لازم را انجام
داده باشد.